Διάλεξη της καθηγήτριας Αμαλίας Κωτσάκη
ΑΘΕΑΤΟ ΠΑΡΙΣΙ ΙΙΙ
Σκηνές και Παρασκήνια. Οι χώροι του θεάματος στο Παρίσι
Αρχιτεκτονική, Πόλη, Πολιτική.
Κυριακή 19 Ιανουαρίου 2025, ώρα 7.00μμ στο Πνευματικό Κέντρο Χανίων (Ανδρέα Παπανδρέου 70, Χανιά) .
Το θέατρο, η όπερα, ο χορός και η μουσική, στο διάβα των αιώνων και μέχρι τις μέρες μας κατέχουν κεντρική θέση στο πολιτιστικό τοπίο της πόλης του Παρισιού. Ηγετικές μορφές της εξουσίας και της πολιτικής θέλησαν να συνδέσουν το όνομά τους με τις τέχνες και την ανέγερση περικαλλών κτηρίων για θεάματα ενώ πολλοί είναι οι αρχιτέκτονες που έχουν ταυτίσει τη φήμη τους με αυτά. Ανάμεσα στα σημαντικότερα ιστορικά μνημεία της πόλης συναντάμε κτήρια αφιερωμένα στις τέχνες του θεάματος με γνωστότερο όλων την περίφημη Opéra Garnier, ένα μνημειακό κτήριο του 19ου αιώνα το οποίο δεσπόζει στον αστικό ιστό καταδεικνύοντας τον συμβολικό χαρακτήρα της αστικής παρουσίας της λυρικής τέχνης.
Τα τελευταία χρόνια, η βούληση για εκδημοκρατισμό της τέχνης και η αξιοποίηση των ραγδαίων τεχνολογικών εξελίξεων έχουν πλέον καταστήσει τους παλαιούς ιστορικούς χώρους θεάματος ανεπαρκείς ως προς την κάλυψη των αναδυόμενων απαιτήσεων και δυνατοτήτων. Οι λύσεις που δίνονται είναι ενδιαφέρουσες και συχνά μεγαλεπήβολες εκφράζοντας την σταθερή γαλλική πολιτική για ενίσχυση των τεχνών. Οι μνημειακές αίθουσες του 19ου αιώνα αντικαθίστανται από «Πόλεις» Cités αφιερωμένες στη μουσική, τον χορό, το θέατρο, γιγαντιαία πολυλειτουργικά συγκροτήματα στην υπηρεσία των τεχνών του θεάματος υλοποιώντας πολιτικές που έχουν ως στόχο την προσέλκυση ενός διευρυμένου κοινού σε σχέση με το παρελθόν, διαφορετικής προέλευσης και ηλικίας με ποικίλα ενδιαφέροντα και αναζητήσεις. Συχνά η πρακτική της επανάχρησης υφισταμένων αρχιτεκτονικών κελυφών βρίσκει εξαιρετικά επιτυχημένη έκφραση σε μεγάλο αριθμό χώρων για θεάματα περισσότερο πρωτοποριακού – πειραματικού χαρακτήρα. Σημαντικό μερίδιο στους αρχιτεκτονικούς μετασχηματισμούς κατέχουν και οι χώροι για τον κινηματογράφο ενώ ενδιαφέρον παρουσιάζουν και οι χώροι του «ελαφρού» θεάματος όπως το τσίρκο και τα καμπαρέ όπου το ενδιαφέρον στις περιπτώσεις αυτές ενισχύεται στον μετασχηματισμό του αστικού τοπίου από τις κατά καιρούς μετατοπίσεις τους.
Τούτη την περίοδο το Παρίσι ζει μια νέα περίοδο άνευ προηγουμένου εξελίξεων εντοπισμένων στο πεδίο της αρχιτεκτονικής και της πόλης. Η χωροθέτηση των σημαντικών χώρων θεάματος η οποία άλλωστε είχε καθορίσει τον αστικό ιστό του Παρισιού ήδη από τον 19ο αιώνα, σήμερα παίζει σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη της σύγχρονης γαλλικής πρωτεύουσας, πολεοδομικά, αρχιτεκτονικά, οικονομικά και κυρίως κοινωνικά.
Η καθηγήτρια Αμαλία Κωτσάκη μέσα από ένα ταξίδι στις περίφημες αλλά και σε λιγότερο γνωστές παρισινές σκηνές θα αναδείξει την αρχιτκτονική τους αναδεικνύοντας παράλληλα σχέσεις πολύπλοκες ανάμεσα στην αρχιτεκτονική, τις τέχνες, την πόλη του Παρισιού και ασφαλώς την πολιτική.
