Το μάθημα παρακολουθεί την ιστορία της νεοελληνικής αρχιτεκτονικής και πόλης από ιδρύσεως του ελληνικού κράτους μέχρι σήμερα με στόχο την κατανόηση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών που αποδίδουν (;) την ταυτότητά της. Η αναζήτηση γίνεται μέσω της συνεχούς αντιπαραβολής με τη διεθνή εξέλιξη της αρχιτεκτονικής και της πόλης, αλλά και του συσχετισμού με άλλες καλλιτεχνικές εκφράσεις εστιασμένες κυρίως στον ελληνικό χώρο (ζωγραφική, ποίηση, θέατρο, λογοτεχνία, μουσική, κλπ) παράλληλα με τη διερεύνηση των ιστορικών, πολιτικών, οικονομικών και ιδεολογικών συνιστωσών που διαμόρφωναν το κλίμα της εποχής. Στο ίδιο πλαίσιο αναλύονται σημαντικά θεωρητικά κείμενα που αφορούν στη νεοελληνική αρχιτεκτονική.
Περιεχόμενο μαθήματος:
Τα πρώτα σχέδια της πόλης των Αθηνών και η συγκρότηση του αθηναϊκού κλασικισμού.
Ο Ερνέστος Τσίλλερ
Η αρχιτεκτονική της μετάβασης (ύστερος νεοκλασικισμός – εκλεκτικισμός) και η πολιτική διάσταση των αρχιτεκτονικών και πολεοδομικών επιλογών της εποχής
Το ελληνικό μοντέρνο – δεκαετία του ‘30
Το ζήτημα της ελληνικότητας (Πικιώνης – Κωνσταντινίδης)
Οι μεσοπολεμικές ελληνικές κηπουπόλεις και οι προσφυγικοί συνοικισμοί - Η περίπτωση του Ψυχικού ως ελληνική εκδοχή ευρωπαϊκής κηπούπολης
Η μεταπολεμική αρχιτεκτονική και πολεοδομία της «ανάγκης» και της «ανόρθωσης» και ο ρόλος του Κωνσταντίνου Δοξιάδη στην ανασυγκρότηση των ελληνικών πόλεων και της υπαίθρου
Η μεταπολεμική αστικοποίηση και οι επιπτώσεις στα ελληνικά αστικά κέντρα - Η "αντιπαροχή" και η εμπορευματοποίηση της κατοικίας
Μεταπολεμικές αναζητήσεις στην νεοελληνική αρχιτεκτονική και πόλη 1945-67
Η άνοιξη της δεκαετίας του ’60 και το δίπολο «τουρισμός – πολιτισμός» στη νεοελληνική αρχιτεκτονική αρχιτεκτονική και πόλη. Η σχέση με τα μνημεία.
Η αναζήτηση της τοπικότητας και το «μοντέρνο» βλέμμα στην ελληνική φύση
Το μάθημα περιλαμβάνει διαλέξεις από έδρας, εργασία και εκπαιδευτική επίσκεψη στην Αθήνα σε επιλεγμένα κτήρια του 19ου και του 20ου αιώνα καθώς και ξενάγηση στο Μουσείο της Γενιάς του ’30 – Πινακοθήκη Χατζηκυριάκου Γκίκα.